gebelik öncesi
Op. Dr. Meliz Onbaşıoğlu

GEBELİK ÖNCESİ

Gebelik planlayan kadınlar, gebeliğe nasıl hazırlanmalı?

Gebelik planlayan her kadının gebelik öncesi korunmayı bırakmadan önce Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanına başvurması; muayene olarak gerekli tetkiklerin yapılıp, gerekirse eksik aşıların tamamlanması ve bazı medikal tedavilerin başlanması gerekmektedir.

Bu sayede gebeliğe sağlıklı bir başlangıç yapılmış olunur.

 

Muayene

Muayene esnasında eğer son 1 yıl içinde smear testi yapılmamışsa smear alınır.

Ayrıca gebelik öncesi rahim ve yumurtalıkların durumu değerlendirerek gebeliğe engel olabilecek veya gebelik sırasında problem olması muhtemel lezyonlar (yumurtalık kisti, miyom, polip vb) tespit edilir. Gerekiyorsa tedavisi veya takibi yapılır.

 

Kilo

Gebelik planlayan anne adayının kilosu ve boy-kilo oranı yüksek ise gebeliğe kadar sağlıklı bir şekilde kilo verip ideal kilosuna gelmesi gerekir.

Böylece gebelik sırasındaki bazı problemlerin (gebelik şekeri, gebelikte tansiyon yüksekliği ile seyreden gebelik zehirlenmesi denilen preeklampsi gibi) oluşumu engellenir.

 

Sigara

Hamilelikte sigara kullanımının hem anne hem de bebek için olumsuz sonuçları olabilir: Erken doğum, düşük doğum kilolu bebek, anne karnında bebek ölümü, plasenta ile ilgili problemler gibi.

Dolayısıyla sigaranın hamilelikten önce bırakılması gerekir.

 

Kronik hastalıklar

Anne adayının gebelik öncesi var olan hastalıkları mevcut ise (tiroid, şeker gibi), bunların kontrolü yapılarak kan değerleri ideal düzeye geldikten sonra gebeliğe izin veririz.

 

Kullanılan ilaçlar

Kullanılmakta olan ilaçlar var ise gebeliğe uygun olup olmadıklarını değerlendirir ve ilgili branşlar ile görüşülerek gerekirse kullanılan ilaçları hamileliğe uygun ilaçlar ile değiştiririz.

 

Folik asit

Bir B vitamini olan folik asit, nöral tüp defekti denilen anomalilerin belirgin olarak azalmasını sağlar. Bu nedenle gebelik öncesi mutlaka kullanılıyor olması gereklidir. En az 1 ay öncesinden, mümkünse 3 ay öncesinden başlanmalı, ayrıca gebeliğin ilk 3 ayında da kullanımına devam edilmelidir.

Önceki gebeliklerinde nöral tüp defekti bebek öyküsü olanların yüksek doz (4 mg/4000 mikrogram), böyle bir öyküsü olmayanların standart doz (400 mikrogram) kullanmaları gerekir.

 

Tetkik

Yapılacak gebelik öncesi rutin tetkikler ile kansızlık, idrar yolu enfeksiyonu gibi problemler belirlenip gereken tedavi ve takviye yapılır.

 

Aşılanma

  • Rubella (kızamıkçık) aşısı; yapılmışsa hamilelik için en az 1 ay beklenmelidir.
  • Hepatit aşısı; mümkünse 3 doz halinde gebelik öncesi tamamlanmalıdır.
  • Grip aşısı; hamilelikten önce, grip dönemi ise yapılmalıdır.

 

Gebelik için ideal yaş nedir?

Gebelik için ideal yaş 20-34 yaşlar arasıdır.

35 yaşından sonra yumurta kalite ve sayısında azalma meydana gelmesi nedeniyle hamilelik şansı her geçen yıl azalmaktadır.

Ayrıca kromozom anomalili gebelik oluşum riski de artmaktadır.